Daha fazla '' İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) '' içeriği için hemen iş sağlığı ve güvenliği bağlantısını ziyaret etmelisiniz. Hazırladığımız içeriklerde İş Sağlığı ve Güvenliği alanında güncel gelişmeleri takip edebilir ve bu sektördeki sorularınıza çözüm bulabilirsiniz.

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin değişmez unsurlarından biri olan risk değerlendirmesi, bir işyerinin risk haritasının çıkarılarak alınacak önlemler silsilesinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. İşyerinin tehlike sınıfı başta olmak üzere, çalışma sahası, bulunduğu bina, çalıştığı sektör, birimlerin yerleşimi, çalışanların sayısı ve niteliği gibi birçok unsur, risk değerlendirmesinin temelini oluşturmaktadır.

Tehlike sınıflarına göre farklı risk değerlendirmeleri ortaya çıksa da temelde aynı teknik kullanılmaktadır.

Verilecek iş sağlığı ve güvenliği hizmetinde belirleyici kriterlerden biri olan risk analizi sonucunda ortaya konulan risk değerlendirmesinin başarısı, analizle doğru orantılıdır. İş kazalarının yaşanması ve meslek hastalıklarına sahip olan çalışanların bulunması, önceden profesyonel olarak analiz yapılmaması sonucu ortaya çıkabilmektedir. Bu konuda her ne kadar işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda belirli bir bütçe ayırmaları önemli olsa da, İSG uzmanının yapacağı çalışmalarda etkin rol oynamaktadır.

Risk değerlendirmesinde etkili olan girdiler;

• İşyerinin niteliği
• Tehlike
• Etkilenen Hedef
• Sonuç
• Tehditlerin saptanması
• Olasılıkların hesaplanması

Risk Değerlendirmesinin İşletmenin Yapısıyla Uyumluluğu

Risk değerlendirmesinin işletmenin yapısıyla uyumlu olması, her işyerini tehdit eden unsurların farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Alanında uzman birkaç farklı özellikte ekibin yapacağı risk değerlendirmesinde, işyerinin fiziksel yapısı, varsa kullanılan kimyasallar, gazlar veya diğer tehlikeli maddeler göz önüne alınır. Bu boyutların her biri değişik tehditlerin oluşmasına neden olduğu için, risk analizi de, değerlendirmesi de bu unsurlar dikkate alınarak yapılır.

Kabul edilebilir risk kavramı burada önemli olmaktadır. İşyerinin nevi şahsına münhasır özellikleri ile yasal dayanakların hepsi göz önüne alınarak, tüm risklerin kabul edilebilir seviyeye indirgenmesi işlemi sonucunda, kabul edilebilir risk kavramı ortaya çıkmaktadır. Az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıflardaki işyerlerinin her birinin çalışma alanına özgü riskleri bulunmaktadır. Risk analizi sonucunda ortaya çıkan tüm risklerin değerlendirilerek ortaya konması ve tedbirlerin bunları kapsayacak şekilde alınması önemlidir.

Risk değerlendirmesinde uzman ile birlikte işyeri temsilcisi ve çalışanlar da yer almaktadır. Bir işyerinde risk durumu söz konusu ise hem çalışanların hem de işyeri temsilcisinin bu konuda bilgi sahibi olması gerekir. Her ne kadar İSG uzmanı bilimsel bir şekilde bunu ortaya koyup teknik tedbirleri alsa da, bunları uygulamaya dökecek olan çalışanlar ve işyeri temsilcisidir.

Risk Değerlendirmesinde Kullanılan Yöntemler

Risk değerlendirmesine kullanılan yöntemler arasında en fazla tercih edilen 5x5 Matris yöntemi olmaktadır. Farklı uzmanlık alanlarına göre yapılan risk değerlendirmelerinde bu yöntemin kullanılması sonucunda “kazaya ramak kala” halini yoğun şekilde yaşayan işletmeler için yeni yöntemlerin kullanılması önem arz eder. Bu durumda kullanılması gereken yöntemler;

• FTA (Hata Ağacı Analizi)
• FMEA ( Olası Hata Türü ve Etkileri Analizi)
• SIL (Safety Integrety Level)
• Risk Grafiği

Elbette işletmenin sahip olduğu risklere göre;

• Proses FMEA (Olası Hata Türü ve Etkileri Analizi)
• HAZOP (Tehlike ve İşletilebilme Çalışması Metodolojisi)
• Markov Modellemesi
• Monte Carlo Simülasyonu
• MORT (Hata ve Risk Ağacı Analizi Yönetimi)
• FTA (Hata Ağacı Analizi
• Neden-Sonuç Analizi
• Kinnley Yöntemi

Adı verilen yöntemler de risk değerlendirmesinde kullanılacak bilimsel yöntemler olarak belirlenmiştir.

Görüldüğü gibi dışarıdan basit uygulamaların yapıldığı düşünülen iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sadece bir basamağında bile bu kadar fazla bilimsel ve teknik yönteme yer verilebilmektedir. İSG hizmetlerinin profesyonel bir süreç olduğunu, son yıllarda bir bilim dalı olarak kabul edildiğini, iş güvenliği uzmanlarının alanlarında iyi yetişmiş, kalifiye kişiler olduğunu vurgulamak gerekmektedir.