Birçok sektörde çalışma sahasında kullanılan malzemelerin göz yaralanmalarına yol açtığı ve bunun sonucunda geçici ve kalıcı görme bozukluklarının yaşandığı bilinmektedir. Özellikle malzemelerin parçalanıp göze kaçması, çarpması ve yaralaması sonucunda kalıcı hasarlar meydana gelebilmektedir. Göz yaralanmalarını önleyici iş güvenliği tedbirleri bu açıdan önem arz etmektedir çünkü görme duyusu tüm ağır iş kollarında mutlaka kullanılan duyulardan biridir.

Çalışanların sağlığının yerinde olması iş güvenliği tedbirlerinin bir parçası ise; o halde iş yapılmasını sağlayan, güvenlik için gözlem yapılmasına olanak tanıyan görme duyusunun da korunması çok önemlidir. Görme olmadan yapılacak iş sayısı çok azdır. Bu yüzden çalışanların tam sağlıkları önemli olmakla birlikte göz sağlığı da korunması zorunlu olan organlardan biridir.

Ağrılı ve sonucu ciddi olabilecek kazaların sonucunda görme yetisinin kaybedilmesi, çalışanın çok zor durumda kalması anlamına gelecektir. Hem sağlığını kaybettiği için hem de artık çalışmayacak olduğu için fiziksel, sosyal ve ekonomik zorlukların birlikte yaşanması kaçınılmazdır. Bu yüzden insan odaklı bir iş güvenliği stratejisinin çalışanları tam anlamıyla koruyacak şekilde yapılandırılması kaçınılmazdır. Bu stratejinin geliştirilmesi de iş güvenliği uzmanı, işveren ve çalışanların ortak katılımıyla yapılabilir. Çalışanların iş güvenliği programını sahiplenmeleri, benimsemeleri ve işyeri kültürü olarak kabul etmeleri başarıyı getiren en önemli etmenler arasında yer alır.

Göz Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler

İşyerinde göz yaralanmaları birçok şekilde olabilir. Göze yabancı küçük bir cismin girmesi, gömülü parça olması, kesik oluşması, çarpma ve sonucunda çürük yaşanması, kaynak yanıkları ve kimyasala maruz kalma gibi birçok şekilde yaralanma yaşanabilmektedir. Bu tür yaralanmalarda neler yapılacağının bilinmesi çok önemlidir. Gerek iş güvenliği eğitimlerinde gerekse iş yeri hekiminin çalışmalarında ilk yardım konusunda bilgilendirilmesi gereken çalışanların, uygulamalı olarak eğitim almaları bu açıdan önem arz eder.

Deneyimli işyeri hekimlerimizin tavsiyelerinden derlediğimiz göz yaralanmalarında yapılması gerekenler dikkatle üzerinde durulması gereken konulardır.

Gözünüze küçük yabancı bir cisim girdiğinde, sicim dışarı atılıncaya kadar gözünüzü yıkayın. Gözünüzden çıkaramıyorsanız, gözünüzü kapatın ve en yakın göz doktoruna gidin. Gözünüze çok fazla dokunmayın ve kesinlikle ovalamayın çünkü yabancı cisim gözünüzü çizebilir ve daha fazla hasara neden olabilir.

Gözünüzde gömülü bir parça varsa; etkilenen gözün derhal etrafını sarın ve enfeksiyonu önlemek için hemen bir göz doktoruna görünün. Gömülü nesneyi kesinlikle kendiniz çıkarmaya çalışmayın çünkü korneayı çizebilir ve görme yetinize zarar verebilirsiniz.

Gözünüzde bir kesik varsa; acil göz yardımı alana kadar göz ve çevresini bir bandajla kapatın. Enfeksiyonu önlemek için kapattığınız bandajla birlikte hemen bir göz doktoruna görünün. Elbette bandajı kapatırken elinizin temiz olmasına, herhangi bir kimyasala dokunmamaya dikkat edin. Kesiği asla suyla yıkamayın ve üzerine baskı uygulamaktan kaçının.

Çarpma ve çürük durumlarında; şişliği azaltmak için en az 15 dakika yatıştırıcı soğuk kompres uygulayın ve hemen bir göz doktoruna gidin. Etkilenen bölgeyi meraklı bakışlardan ve dokunuşlardan koruyun.

Kaynak yanıklarında ise; acil göz müdahalesi alana kadar gözlerinizi kapalı tutun. Bu durumda göz doktoruna gitmek için sakın geç kalmayın. Her geçen süre görme kaybı ihtimalinizi artırabilir.

Kimyasal maruz kalındığında ise; kimyasal maddelerin göze kaçması veya buharının-dumanının gözü etkilemesi durumunda gözünüzü temiz suyla yıkayıp doktora ulaşın. Bu durumda diğer durumların aksine gözlerinizi kapatmayın, dokunmayın ve ovalamayın.

Göz Yaralanmalarının Yaşanmaması İçin Alınacak Önlemler

Gözünüz kesikler, yanıklar, çizikler ve kimyasallar nedeniyle kolayca zarar gören hayati bir organ olduğu için, tedavi edilmeyen herhangi bir göz rahatsızlığı kısmi veya kalıcı görme kaybına neden olabilir. Bu yüzden asla gözlerinizi riske atmayın ve küçük de olsa göz yaralanması yaşadığınızda hekime görünmek için geç kalmayın.

Bazı durumlarda hastalar yani işçiler, işyerinin iş güvenliği ile ilgili olarak iş kazası kaydına maruz kalmaması için sağlık kuruluşuna gitmemeyi tercih ediyorlar. Bazen de çalışanlar birçok defa aynı durumu yaşadıklarını beyan edip, kendiliğinden iyileşeceklerini düşünüyorlar. Oysa acil olarak önlem almanın hayati önem taşıdığını fark etmeleri gerekiyor. Bu da iş güvenliği politikaları ile ilgili bir durum.

Göz yaralanmalarının yaşanmaması için alınacak önlemler;

• Keskin nesneleri çok dikkatli tutun ve yetkisiz kişilerin yaklaşmasından sakının.
• Elektrikli aletler ve kimyasallarla çalışırken koruyucu ekipman kullanın.
• Hızlı tempoda çalışırken kaskınızı ve uygun güvenlik donanımınızı kullanın.
• Dışarıda çalışırken zararlı UV ışınlarından korunmak için gözlerinizin etrafına tam olarak oturan güneş gözlüğü takın.
• Kazara kayma ve düşme nedeniyle meydana gelen göz yaralanmalarını önlemek için işyerinizdeki kaygan zeminler ve yüksekte çalışmalara hassasiyet gösterin.

Her türlü önlem alınmasına rağmen bir göz yaralanması gerçekleşirse, en iyi yöntem ilkyardım uygulamasını takiben hemen göz doktoruna yetişmektir. Yaralanma olmasa bile etraftaki tozlardan, sürekli parlak ışıklarla çalışmaktan veya diğer sebeplerden ötürü bulanık görme, kızarıklık, ağrılı kırmızı gözler ve şişlikler yaşanırsa da doktora görünmekten kaçınmayın.