iş güvenliği açısından Yüksekte çalışma eğitimi, fevkalade önemli olan bir konudur. Mevzuatta belirtilen koşullar yerine getirilerek tanımlamalara uygun yükseklikte çalışacak olan herkesin yüksekte çalışma eğitimi alması zorunludur.
Sektörde iş güvenliği hizmeti veren uzmanların bu konuda hassas olması, işçilerin yüksekte çalışma eğitimine ait belgelerinin incelenmesi ve dosyalanması önemlidir. Bu eğitimi deneyimli OSGB firmalarından profesyonel eğitmenler eşliğinde alabilirsiniz. Eğitimin teorik ve uygulamalı detaylarını Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden öğrenebilirsiniz.
Yüksekte çalışma yapacak olan herkesin bu belgeyi alması ve bu sertifika ile çalışmaya başlaması uygundur. Aksi takdirde meydana gelebilecek kaza ve yaralanmalarda birçok kişi bundan mesul tutulmaktadır. Özellikle istatistiklerde inşaat sektöründe an fazla yaşanan iş kazasının sebebi yüksekten düşme olmaktadır. Sadece ülkemiz için değil tüm dünya ülkelerinde bu veri geçerlidir. Oran olarak belirtecek olursak dünya geneli için % 40’tır.
Yüksekte Çalışma Nedir? Kaç Metre Yükseklik Olarak Kabul Edilmektedir?
Yüksekte çalışma, yerden yüksekliği önemli olmamak kaydı ile çalışanın düştüğünde yaralanma riskini taşıdığı her alanda yapılan çalışmadır. Yani yüksekte çalışma tanımlamasında belirli standartlar yükseklik olarak kabul edilmemektedir. İşçinin düştüğünde yaralanma ihtimali olan her yer kabul edilmektedir. Bu çalışılan alan çukur, foseptik kenarı veya kanalizasyon hatları da olabilir. Burada önemli olan yüksekte çalışma ile ilgili tedbirlerin alınmış olmasıdır.
Yükseklik bilimsel ifade ile adım atarak çıkılamayacak yerler olarak tanımlanmaktadır. Elbette insanların boyları birbirinden farklıdır ve boya göre yükseklik algısı da değişir. Buna istinaden daha açıklayıcı yapılan yükseklik tanımı ikinci bel omurunu geçen yerler olarak belirtilmektedir. Emniyet kemeri verilmesi gereken yükseklikler ise çeşitli tüzüklerde 3-4 metre olarak yer almaktadır. Yükseklik standardı konusunda Amerika 1,2 metreyi esas alırken, Avrupa 1,8 metreyi kabul etmektedir.
İş Güvenliği Açısından Yüksekte Çalışmanın Değerlendirilmesi
Sosyal statülerin belirlenmesinde, insanların hayat standartlarını sürdürmelerinde, sağlıklı koşullar altında çalışmalarının önemi büyüktür. İş stresinden dolayı insanların sosyal yaşamları bozulabilmektedir. İş kazalarından biri olarak değerlendirilen ve zarar görme ihtimali çok yüksek olan yüksekten düşmeler, insanın sadece işini kaybetmesine değil, iş yapma yeteneğini yitirmesine de yol açmaktadır. Bu yüzden iş güvenliği açısından yüksekte çalışma eğitiminin önemi büyüktür. Böylece çalışan gerekli tedbirleri alacak ve işini sürdürecektir.
Meslek hastalıkları konusunda araştırma yapan tüm enstitüler ve sağlık kuruluşları iş güvenliğinde ve çalışan sağlığında önemli olan birçok konuda öncü olmuşlardır. Çalışma ortamında solunumu etkileyecek problemler, iş psikolojisi, çevresel zehirleyici etmenler, mesleki rahatsızlık riskini azaltan beslenme türleri, kimyasal laboratuarlarda çalışma gibi birçok konuda iş sağlığı ve güvenliği alanına katkıda bulunmuşlardır. Yüksekte çalışma eğitimi de bu alanda yer edinen ve dikkat edilmesi gereken konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çalışanların denge fonksiyonları ile ilgili bilgilendirilmesi, dengelerini korumaları adına alacakları önlemlerin anlatılması hayatidir. Otururken dengesini kaybedip düşen bir çalışana zarar gelmeyebilir ancak kendine bakmayan, sağlığına dikkat etmeyen dinlenme aralarına uymayan çalışanların çok yüksek katlarda dengesini yitirmesi acı sonuçlara yol açabilir.
Yüksekte Çalışma Eğitiminin Amacı Nedir?
Yüksekte çalışma eğitiminin amacı, yüksekte çalışan işçilerin denge unsurunu korumak adına yapacaklarını öğrenmeleri, çeşitli belirtilere sahipse çalışmaya ara vermesini bilmesi, yüksekten düşmemesi, yüksekten düşme durumunda hayati tehlikeyi azaltıcı müdahaleleri yapabilmesi konusunda donanım kazanmasıdır.
Bu bağlamda yüksekte çalışma özellikle inşaat sektörünün, yüksek bina dış cephe temizliği ve elektrik bakım-arıza alanının vazgeçilmez çalışma şekillerinden biridir. Bunu bilerek çalışanlara bu konuda eğitim verilmesi, genelde Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri tarafından sağlanmaktadır. Bazı kuruluşlar ve işletmeler bu belgesi olmayan kişileri istihdam etmemektedir.
Yüksekte Çalışma Eğitiminin Kapsamında Neler Bulunur?
Yüksekte çalışma eğitimini alacak kişilere yüksekliğin tanımı ve koruyucu donanım kullanmak için gerekli olan yükseklikler tanıtılır. Çalışanın güvenliğini sağlaması için alması gereken tüm tedbirler öğretilir. Hayati bir öneme sahip olduğu için, ihmal edilmemesi gerektiği aktarılır.
Teorik bilgilendirmeleri takiben, çalışanların hayatlarını riske atmamalarını öğrenmeleri amacıyla uygulamalı dersler de verilir. Pratiğe dökülen eğitimlerde çalışanların kendilerini nasıl koruyacakları konusunda birçok yöntem aktarılır.
Yüksekte çalışma eğitiminde yer alan konulara gelecek olursak;
- Yüksekte Çalışma ile ilgili tüm yasal mevzuat
- İşin niteliği ve işverenin sorumlulukları
- Ulusal ve Uluslar Arası Standartlar
- Yüksekten düşmenin tanımı
- Kazalardan toplanan verilerin değerlendirilmesi
- Güvenlik tedbirleri almanın önemi
- Temel güvenlik kuralları
- İskele ve merdiven seçimi
- Koruyucu ekipmanların kullanılması
- Potansiyel kazalara karşı tedbirler
- Çatı çalışmalarında alınacak tedbirler
- Yüksek iş makinelerinde alınacak tedbirler
- Yüksekte çalışmalardaki risklerin elemine edilmesi
- Düşmeyi önleyici sistemler, teçhizatlar, vücut kuşakları, lanyard
- Düşmeyi önleyici teçhizatların kullanılması
- Düşmeyi durdurucu sistemler ve kullanımı, genel teçhizatlar
- Düşme riski bulunan yerler
- Boşluklar
- Çatılar
- Dar Alanlar
- Metal ve Ahşap Korkuluklar
- Hareketli, seyyar ve sabit merdivenler
- Yüksekte Çalışma Modülü İçeriği
- Güvenlik alıştırmaları
- İş organizasyonu
- Makara kullanımı, yükleme-indirme sistemleri
- Çalışma günlüğünün doldurulması
- Malzemelerin kontrol edilmesi
- Saha uygulamaları
- Risk değerlendirmesi
- Yasal uygulamalar
- Temel emniyet ipi düğümlemesi
- Kurtarma Uygulamaları Modülü
- İple iniş
- İstasyon kurulması
- Merdivenlerden kurtarma
- Kurtarıcı güvenliğinin temin edilmesi
- Otomatik indiriciler ile çalışma
- Asılı kalma ve yaralı durumuyla baş etme
- İp Teknisyeni Eğitimi Modülü
Bu içerikler sonunda yüksekte çalışma eğitimi ile ilgili sertifikaya sahip olacaksınız. İşe girişlerde etkili olan bu belge ile istihdam edilmeniz kolaylaşmaktadır.
Yüksekte Çalışmada Dikkat Edilmesi Gereken Hayati Kurallar
Yüksekte çalışma gerçekten de hayati riskin çok fazla olduğu çalışma alanlarından birisidir. Birçok sektörde yapılan çalışmalarda dikkat edilmesi gereken kurallar ile ilgili bilgi aktaralım. Yüksekte çalışacak kişilerin çelik malzemeden yapılma gezinme halatı çekmesi son derece önemlidir. Uzun bir mesafede yapılacak çalışmalarda dengenin sağlanması, dengenin sağlanamadığı durumlarda tutunmak için çok özel bir önlemdir.
Enerji ile ilgili bir arıza veya yüksekte çalışma söz konusu ise başta elektrik olmak üzere tüm enerjiler kesilmelidir. Kumanda halatı bağlanması son derece önemlidir.
Çok eğimli yüksek yerlerde vinçlerden yararlanmak riski azaltacaktır. Eğimli yerlerden sökülecek bir malzeme var ise kayıp aşağı yuvarlanmasını önleyecek tedbirler alınmalı ve bu konuda dikkatli olunmalıdır. Yan yüksek duvar temizleme, afiş asma, malzeme montajı gibi durumlarda ikinci emniyet sapanı muhakkak olmalıdır.
Vinç ile yapılan çalışmalarda vinci tek kişi kullanmalı, dikkatini dağıtacak eylemlerden kaçınmalıdır. Ayrıca işaretçilerin ve sapancıların, vinç operatörünün görebileceği yükseklikte olmasına dikkat edilmelidir. Bu gibi riskli işlerde gece görüş azalacağından işe ara verilmelidir.
Çatılar boyanıyorsa, çatı onarılıyorsa, boyanan yerlerin iyice kuruduğundan emin olmanız gerekir. Çatını onarılması durumunda ise kopma ihtimali olan parçalar konusunda dikkatli olunmalıdır. Sisli havalarda yapılacak çalışmalarda, çalışma alanının her yeri mutlak suretle iyi bir şekilde aydınlatılmalıdır.
Yüksekte çalışma eğitimi, son verdiğimiz örneklerden de anlaşılacağı gibi çok önemlidir. Çalışanların hayati tehlikeye girmemesi adına, işverenlerin, işçilerin ve İSG uzmanlarının alınacak tüm tedbirler konusunda işbirliği yapması ve sorumluluktan kaçınmaması gerekir.
